Per oktober is de nieuwe hoogleraar Mor Dickman gestart als hoofd van de afdeling Oogheelkunde. Mor komt van het Maastricht UMC+, waar hij oogarts was, en het MERLN Institute, waar hij onderzoek doet naar regeneratieve behandelingen. 

Mor Dickman is in Maastricht opgeleid als oogarts en hoornvliesspecialist bij de Universiteit en het Maastricht UMC+. Zijn onderzoek is verbonden aan het MERLN Institute, waar hij samen met Vanessa LaPointe trachtte regeneratieve behandelingen te ontwikkelen voor aandoeningen aan het hoornvlies (cornea) van het oog. Ook in Utrecht zal hij dit onderzoek opzetten, en daarbij hoornvliestransplantaties gaan doen in de kliniek. 

Stamcellen voor het oog 

Veel van het onderzoek van Mor’s groep richt zich op het gebruik van stamcellen voor de regeneratie van het hoornvlies. ‘Samen met de Organoid groep van Hans Clevers maak ik organoïden van het hoornvlies,’ begint Mor. ‘Van die mini-orgaantjes kunnen we dan dunne laagjes maken die we over een ziek deel van het hoornvlies kunnen leggen om het te herstellen. Of dat werkt onderzoeken we nu in een klinische studie.’ 

Er is wereldwijd een groot tekort aan donorhoornvliezen. ‘Als we stamcellen kunnen gebruiken dan zijn er geen hoornvliesdonoren meer nodig. Mijn grote doel is om hoornvlies te kunnen regenereren en daarmee aandoeningen te verhelpen en beter begrijpen.’ 

Aansluiting bij twee onderzoeksvelden 

In de Nederlands-Vlaamse samenwerking RegMed XB is Mor de trekker van het onderzoek naar regeneratieve behandelingen voor het oog, de ‘Oog Moonshot.’ Omdat Utrecht een grote traditie heeft in regeneratieve geneeskunde, krijgt hij er hier een aantal Moonshot-collega’s bij in Marianne Verhaar (Kidney Moonshot) en Jos Malda (Osteoarthritis Moonshot). Mor voelt zich dan ook ‘meteen thuis’ bij UMC Utrecht. 

Maar naast het regeneratieve onderzoek hoopt Mor ook aansluiting te vinden bij het onderzoek naar infecties en afweerreacties: ‘Naast hoornvliestransplantaties, zijn we hét landelijk verwijscentrum voor inflammatoire en infectie ziekten van het oog. Onder leiding van Joke de Boer en Jonas Kuiper, hebben we een team onderzoekers dat zich bezig houdt met ontstekingen aan het oog, en ik hoop erg op kruisbestuiving. Ik wil graag meer leren over afweerreacties omdat die ook een rol spelen bij regeneratieve behandelingen en transplantaties.’ 

Oog voor de bredere context 

Naast arts en onderzoeker is Mor ook actief op andere plekken in het veld. Zo vertegenwoordigt hij de Oogheelkunde bij de European Medicines Agency (EMA) en is hij voorzitter van de Cornea Commissie van de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS). ‘Ik vind dat belangrijk, want ook de regelgeving moet meebewegen met de komst van nieuwe behandelingen zoals die uit de regeneratieve geneeskunde.’